BLOG
warme stem
Toen ik net nieuw was in de stemmenwereld, vroeg ik me af wat nou precies wordt bedoeld met een ‘warme stem'. Twintig jaar later ben ik er nog steeds niet uit. Terwijl vrijwel elke voice-over/stemacteur zich profileert als 'warme stem'. Op zich begrijpelijk, want dat is waar opdrachtgevers vaak om vragen. "We zoeken een mooie, warme stem." Maar wat is dat dan precies?
Ik had er wel bepaalde ideeën over waar dat 'warme' dan in zou zitten, maar in praktijk bleek dat anderen daar vaak heel verschillende gevoelens bij hadden. Dan liet ik een demo horen van een stem die ik mooi warm vond en zei dat dan ook: "Dit vind ik nou een mooie warme stem", maar kreeg dan als reactie: "Nee, dát is helemáál geen warme stem".
Was het dan een koude stem? Nee, dat ook niet. 'Warm' bij een stem gaat niet over het aantal graden Celsius. Het is daardoor ook niet zo dat je stem warmer wordt als je koorts hebt, hoewel je stembanden dan misschien wel hoger van temperatuur zijn.
Is het misschien het Engelse woord 'warm' en dan de tegenhanger van 'cool'? Ook niet echt. Een stem kan cool zijn en tegelijkertijd warm. Een 'coole, warme stem'. Klinkt zot, maar het bestaat. Niemand knippert met z'n ogen bij zo'n briefing.
Op een gegeven moment dacht ik het gevonden te hebben: warm is de tegenhanger van helder. Zoals in: meer dolce… een ronde klank met gonzend laag en weinig scherpe hoge tonen.
Weer mis. Talloze voice-overs omschrijven hun stemgeluid als helder en warm. En ook dat is logisch want ook dát is waar veel klanten om vragen: "We zoeken een mooie, heldere, warme stem".
En wij bieden natuurlijk gewoon aan wat gevraagd wordt. Ik ook. Ik omschrijf mijn stem ook als ‘warm’. Terwijl ik nog steeds niet weet wat er precies mee wordt bedoeld. Ik kop dan eigenlijk gewoon door wat ik in het verleden als feedback heb gekregen. Volgens het principe: "Anderen vonden… dus u waarschijnlijk ook."
Mijn huidige constatering is dat 'warm' niet zozeer slaat op de stem als wel op de beleving bij de luisteraar. De luisteraar krijgt van een 'warme stem' een 'warm gevoel'. Warm in de zin van aangenaam en behaaglijk. Net zoals een 'warme trui' niet zelf warm is maar jou warm máákt. Die trui geeft jou je eigen warmte. Zoiets moet het zijn denk ik.
En het mag gek klinken, maar als ik een stemopname doe dan is dat best vaak met de instelling: ‘ik probeer het te doen zoals mijn opdrachtgever het gedaan zou hebben als hij zelf de voice-over zou zijn geweest.’
November 2009. Bewerkt op 12 augustus 2020